مقدمه
توپاز جز گوهر های نیمه گرانبها تا گرانبها است که در سیستم کریستالی ارتومبیک و در رده سیلیکات ها جای دارد.
سختی توپاز 8 و سفتی قابل قبولی دارد که نوع تراش خورده آن در صنعت جواهرسازی شهرت و طرفداران بسیاری دارد به قدری که به عنوان یکی از سنگ های ماه تولد نام برده شده است و متعلق به آبانی های عزیز است که سمبل وقار، ابهت و موفقیت محسوب می شود.
جزیره توپازوس
نامش را از واژه ای یونانی قرض گرفته است که نام جزیره ای یونانی به نام توپازوس در دریای سرخ بوده است. توپازوس از واژه توپازین به نام پیدا کردن است اما در حقیقت تاپاس در زبان سنسید به معنای گرما یا آتش است که به عنوان مرکز توپاز مدرن گرفته شده است زیرا توپازهایی که در ابتدا در این محل یافت می شدند به رنگ زرد بودند.
انواع توپاز
معروترین توپازها، توپاز آبی هستند که به سه دسته توپاز آبی آسمانی (آبی کمرنگ)، آبی (توپاز سوئیس) و آبی پررنگ (توپاز لندن) شناخته می شوند.
رنگ طبیعی توپاز به رنگ آبی آسمانی و حتی کمرنگ تر از آن است و دو رنگ دیگر تحت بهسازی شکل می گیرند که اگر نوع بهسازی به صورت رادیواکتیو باشد استثنأ این نوع بهسازی ارزش سنگ را از نمونه طبیعی اش با ارزش تر می کند اما اگر به صورت روش های دیگر مانند رنگ و کوتین بهسازی شوند در صورت تشخیص ارزش آنچنانی ندارند که تشخیص این امر فقط توسط کارشناس امکان پذیر است.
البته در برخی از مجتمع های عالی گوهرشناسی بین رنگ توپاز آسمانی و سوئیسی یک رنگ دیگر نیز قائل شده اند ولی در درجه بندی استاندارد تعریفی ندارد.
توپاز، سنگی شفاف تا نیمه شفاف است که در رنگ های بی رنگ، زرد مایل به قهوه ای، آبی روشن، سبز، نارنجی و صورتی و همچنین صورتی مایل به قرمز موجود است و دارای جلای شیشه ای است.
گران ترین این سنگ ها به دلیل وجود کروم در ساختار کریستالی آنها دارای رنگ های قرمز و نارنجی هستند که بسیار کمیاب و به توپاز امپریال معروف است و بعد از آن گرانترین توپاز متعلق به توپاز صورتی است ولی همچنان محبوب ترین توپازها آبی ها هستند.
انواع رنگ توپاز
در گذشته بلورهای بزرگ توپاز بی رنگ از الماس قابل تشخیص نبود و برخی آن را با الماس اشتباه می گرفتند به عنوان مثال تاج پرتغال و زاکسن را که در آن توپاز به کار رفته بود به اشتباه الماس تصور می کردند. همچنین به تمام گوهر های قیمتی زرد رنگ بدون توجه به ساختار رشد کریستالی آن توپاز می گفتند.
معادن
از سیبری (رشته کوه های اورال) و ژاپن و مکزیک به عنوان محل های پیدایش این سنگ می توان نام برد و برزیل نیز منبع اصلی توپاز زرد در جهان است.
بزرگترین توپاز کشف شده
در سال 1940 در کشور برزیل یافت شد که وزن آن 596 پوند است. این گوهر کاملا بی رنگ است.
تاریخچه سنگ
در فرهنگ های مختلف این سنگ نماد های خاصی دارد: مصری ها سنگ توپاز را نماد خدای خورشید می دانند، یونانی ها معتقدند این سنگ به انسان ها نیروی خاصی می دهد و طلسم و جادو را باطل می کند و حتی بر این باور بودند که اگر فردی این سنگ را همراه خود داشته باشد از نظرها دور می ماند، رومی ها اعتقاد داشتند که توپاز هوش و وفاداری را افزایش می دهد و در برزیل نیز نماد و سمبل دندان پزشکان است.
باستانیان توپاز آبی را ارمغان آور حقیقت و خرد می دانستند و داشتن نوع شفاف و بی رنگ این سنگ را موجب روشن فکری تلقی می کردند. همچنین توپاز صورتی را آوردن امید به زندگی می دانستند و از نوع قهوه ای آن برای آزادسازی انرژی های پنهان وام می گرفتند.
خواص درمانی
از پودر توپاز در گذشته به عنوان دارو برای برخی از بیماری ها استفاده می شد به طوری که پودر این سنگ را در شربت حل می کردند و برای درمان آسم و خونریزی از آن استفاده می کردند و برای معالجه و التهام زخم های شدید و عمقی بسیار موثر بود. در مواردی نیز حتی به عنوان پاد زهر از توپاز بهره می بردند.
توپاز برای ضعف بیماری بسیار مفید است به طوری که سنت هیلد گارد پزشک معروف قرن سیزدهم در مورد کم سویی چشم اینگونه نوشته است:
خواباندن توپاز در شراب به مدت سه روز و مالیدن آن به روی چشم باعث بهبودی ضعف بینایی می شود.
توپاز برای درمان التهاب لوزه و اُریون بسیار مفید است، همچنین باعث بهبود وضعیت بدن و تحریک قلب می شود.
(اطلاعات منتشر شده درباره خواص درمانی این سنگ از منابع مختلف خارجی جمع آوری شده است و به هیچ وجه به عنوان جایگزینِ روش های طب جدید توسط کارشناسان گوهرنگار توصیه نمی شود.)
پاسخ دادن